حضور زنان و مشارکت عینی و عملی و به نوعی نقش آفرینی آنان در وقایع تاریخ قابل انکار نیست؛ چنانچه آن را به عنوان یکی از ویژگی های مهم عاشورا در جاودانگی این قیام می توان شمرد.

باارزیابی دقیق برنامه جامع امام حسین(ع) از مدینه تا مدینه می توان آن را به دو مسیر از مدینه تا کربلا و از کربلا تا مدینه تقسیم نمود که مسیر اول را حسینیان با شهادت و مسیر دوم را زینبیان با استقامت به انجام رساندند.

به گونه ای که جایگاه رفیع زنان در تحولات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی با شرکت در حماسه کربلا به نمایش گذاشته شد. زنان بزرگی همچون زینب، ام کلثوم، رباب، عاتکه و… که با همپایی مردان و به نمایش گذاشتن جلوه هایی از ایثار، الگوی اهل ایمان شدند و هریک نمونه ای عینی از فضایل و ارزش های اخلاقی را به نمایش گذاشتند.

یکی از آنها حضرت زینب(س) است که علاوه بر کرامات ویژه به عنوان الگوی صابران نیز می باشد.

در فضیلت و مقام والای ایشان همین بس که علاوه بر آنکه فرزند علی و فاطمه علیهماالسلام است دارای القابی چون عقیله بنی هاشم، عارفه، عالمه، کامله و عابده است که نشانگر شخصیت الهی این بانوی بزرگ است.

همچنین دارای قوت قلب، فصاحت زبان و شجاعت بوده که در نقل روایات از جد و پدر و مادرش مشهود است.

زینب(س) مورد احترام ویژه امام حسین(ع) بوده و در طول قیام عاشورا همراه و همدم امام و عهده دار مسئولیت خطیر سرپرستی اهل بیت علیهم السلام، بانوان و کودکان در کربلا و پس از آن پرچمدار رساندن پیام خون شهدا به همراه امام سجاد(ع) بوده است.

این بانوی بزرگ هم دختر شهید، هم خواهر شهید، هم مادر شهید و هم عمه شهید است.

صابره کربلا محرم اسرار امامت بود و از حوادث آینده خبر داشت. در یکی از منازل بین راه به نام خزیمیه به امام حسین(ع) خبر داد که هاتفی به او از سرنوشت کاروات، شهادت یاران و مصیبت های آینده خبر داده است که امام در جواب فرمود: یاأختاه! كل الذي قضي فهو كائن. ای خواهر هر آنچه خدا مقدر کرده است محقق خواهد شد.۱

دردناک ترین صحنه برای بانوان به ویژه زینب کبری(س) لحظه وداع امام حسین(ع) با اهل خیام بود که همگی را به صبر امر فرمود.

وبعد از واقعه عاشورا، اینک بانویی که شهادت دو فرزند، برادران و برادرزادگان و خویشان را به چشم خود دیده تازه رسالت سنگینی را بر دوش خود احساس می کند بر می خیزد و بیرق شهدا را تا پایان راه با صبر و پایداری در دست می گیرد.

شام غریبان، حرکت از قتلگاه و حوادث مسیر اسارت هرکدام به تنهایی می توانست قوی ترین مردان را از پای درآورده و زمینگیر کند اما زینب(س) دلخراش ترین صحنه ها را دید و چالش ها را به فرصتی برای رساندن پیام عاشورا به گوش جهانیان نبدیل نمود، با ایراد خطبه هایی۲ در کوفه و شام و درمجلس یزید که وسایل تحریف پیام عاشورا و خون عاشوراییان فراهم بود ورق را برگرداند و جو تبلیغاتی مسموم شامیان را چنان متحول ساخت که دشمن از نگهداری اسراری سرافراز در آن دیار احساس خطر کرد.

او فاطمه ای بود در شام و زبان گویای علی بود در کوفه او به واقع زینب بود، زینت پدر…

ما یار قدیم مشکلات و رنجیم

درسنگر صبر و در میان گنجیم

در حادثه های تلخ حال خود را

با صابره کرببلا می سنجیم

پی نوشت

۱. مقرم، مقتل الحسین(ع)، ص۱۷۶

۲. همان، ص ۳۵۷

مطالب مرتبط

جایگاه اجتماعی زنان از عاشورا تابه امروز & پیروزی زینب(س) در امتحانات & پیام روشن زینب(س) در کربلا برای امروز & نقش زنان در کربلا و پیام عاشورا به آنان & حضرت زینب(س) در کلام رهبری & زینب(س) و احساس شخصیت