احساس ارزشمندی

از نظر روانشناسی، قطعی ترین عامل رشد انسان«میزان ارزشی» است

که هر فرد برای خود قائل است:1به عبارت بهتر،نافذترین عامل رشد روانی وشخصیتیِ

انسان،سطح حرمت خود(esteem-self) اوست

دریچۀ ارزیابی فرد از خود، حرمت خود خوانده می شود ودر واقع بازخوردی از مورد قبول بودن

ومورد قبول نبودن به شمار می آید. این قضاوت در قالب رفتارهای کلامی

وغیر کلامی بروز می کند وگستره ای است که فرد خود را در آن پهنه توانا

2مهم، موفق وبا ارزش ویا ناموفق وبی ارزش می داند

چنان که گذشت«سطح حرمت خود» در سازش یافتگی هیجانی، اجتماعی وعاطفی

تأثیر بسیار داردواز عوامل تعیین کننده اساسی در شکل دهی الگوهای رفتاری

وعاطفی است؛ به گونه ای که تردید افراد در ارزشمندیشان به ناتوانی در رسیدن

به زندگی عاطفی موزون می انجامد.این افراد همواره از آشکار شدن ناتوانی هاشان

هراسناکند وصحنه را ترک می کنند.از طرفی خلاقیت با «سطح حرمت خود» رابطه ی

کاملا مستقیم دارد.3براستی آیا برهنه شدن وکشاندن رفتارهای جنسی

به کوچه وخیابان به آدمی ارزش می دهد وانسان را از احساس ارزشمندی

بهره مند می سازد؟البته شاید احساس رضایت آنی و زودگذر پدید آورد

ولی کمتر کسی است که برخورداری از این حالت ورفتار راارزش تلقی کند

وشخص برخوردار از این روحیه را ارزشمند بداند.افزون بر این، تأمین هر خواسته ای

همیشه با احساس رضایت همراه کرده است،در پی جبران این کمبود بر می آید

وچون آسان ترین راه رسیدن به این احساس، مقبول دیگران واقع شدن است

از طریق عرضۀ پیکر خود در این مسیر گام بر می دارد تا به شکلی

احساس ارزشمندیِ از دست رفته ی خود را جبران کنند.در حالی که شخص

برخوردار از حجاب هرگز چنین نیازی را احساس نمی کند.در نگاه او بهترین راهِ

جبرانِ احساس ارزشمندی آن است که خود را از دسترس بیگانگان دور نگه دارد

ومقام وموقعیت خود را پایین نیاورد.4گویا از همین روی است که ویل دورانت

می گوید":زنان در یافتند که دست ودل بازی مایه طعن وتحقیر است.”بابراین

چنین افرادی هم ارزشمندی را از کف داده اند وهم در جبران آن به بیراهه رفته اند

راه رسیدن به احساس ارزشمندی پایدار، رفتن در پی کسب صفات ارزشمند وپایدار است

انسان برخوردار از حجاب، با دور نگه داشتن خود از دسترس دیگران ، سطح

ارزشمندی خود را ارتقا می بخشدتا آنجا که مرد، نیازمندانه به آستان وی روی می آورد

بی تردید اگر زنان این مفهوم را به طور کامل درک کنند، به پوشیده داشتن

ومخفی ساختن پیکر خویش بیشتر گرایش نشان می دهند5 و پی خواهند برد

که راه احساس ارزشمندی در دسترس ومقبول بودن لحظه به لحظه نیست«راسل »می گوید

از لحاظ هنری، مایۀ تأسف است که بتوان به آسانی به زنان دست یافت."ویل دورانت” نیز

می گوید: آنچه نمی جوییم ونیابیم عزیز وگرانبها می گردد.6« ویلیام جیمز» به صراحت

توصیه می کند: زنان عزت واحترامشان به این است که به دنبال مردان نروند

خود را مبتذل نکنند وخود را از دسترس مردان، دور نگه د ارند.پس حجاب احساس

ارزشمندی است که موقعیتی بلند مرتبه برای زنان پدید می آورد ومردان را

در محدودیت فرو می برد.اگر چه در بیان به زنان گفته می شود که پوشیده

بیرون آیند؛ ولی واقعیت آن است که به مرد گفته می شود،بهره برداری جنسی

در همه جا ممنوع . چون راه چشم را که نافذ ترین کانال حسیِ مردان است،نمی توان سد کرد

منابع
1.freeman sunfran cisco.196.Esteem-The AntecetsOf self
2.بررسی حرمت خود در نوجوانان…،سید حسن سلیمی، مجله روانشناسی، شماره2
3.مسأله حجاب،مرتضی مطهری، صدرا
4.نظام حقوق زن در اسلام، مرتضی مطهری،صدرا
5.مسأله حجاب، مرتضی مطهری، صدرا
6.نظام حقوق زن در اسلام، مرتضی مطهری،صدرا
7.نرم افزار پرسمان2، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها

مطالب مرتبط